خاورمیانه به دنبال نقش جهانی در تجارت هیدروژن سبز
طبق داده‌های اس اند پی، خاورمیانه 67 پروژه هیدروژن و آمونیاک کم‌کربن یا تجدیدپذیر در حال توسعه دارد که مجموع ظرفیت تولید آن‌ها به 9 میلیون تن در سال می‌رسد
خاورمیانه به عنوان یک قطب تولید هیدروژن کم‌کربن ظاهر شده است و پیش‌بینی می‌شود تولید آن حتی ارزان‌تر از تولید یارانه‌ای آمریکا باشد. طبق داده‌های اس اند پی، خاورمیانه 67 پروژه هیدروژن و آمونیاک کم‌کربن یا تجدیدپذیر در حال توسعه دارد که مجموع ظرفیت تولید آن‌ها به 9 میلیون تن در سال می‌رسد؛ از این مقدار، 1.4 میلیون تن در مراحل توسعه پیشرفته است. از جمله مزایای این پروژه‌ها میتوان به امکان تولید انرژی تجدیدپذیر ارزان از باد و خورشید اشاره کرد و همچنین تولید گاز موجود، خاورمیانه را به منبعی ارزان برای هیدروژن کم‌کربن تبدیل می‌کند. هرچند بخشی از تولید برای تقاضای داخلی اختصاص داده شده است که ممکن است حجم صادرات را محدود کند.
در ژوئیه 2024، شرکتFertiglobe اولین مناقصه واردات مشتقات هیدروژن آلمان را با قیمت 1،000 یورو/تن (1088 دلار/تن) برنده شد. این آمونیاک از کارخانه عین‌سخنه مصر تأمین خواهد شد و تا سال 2033، مجموعاً 397,000 تن به شمال غرب اروپا ارسال خواهد شد. همچنین در می 2024، شرکت ملی نفت ابوظبی (ADNOC) محموله‌ای از آمونیاک آبی تأییدشده را به ژاپن ارسال کرد. عربستان سعودی نیز در می 2023 محموله‌ای از آمونیاک آبی به چین ارسال کرد، که بخشی از توافق برای صادرات 25,000 تن به شرکت پتروشیمی Shenghong بود.
بازارهای مقصد مانند اتحادیه اروپا، ژاپن و کره جنوبی در حال تدوین مشخصات هیدروژن پاک هستند. اتحادیه اروپا نیز در سال 2023 قوانین تولید هیدروژن تجدیدپذیر را منتشر کرد. همچنین در اعلامیه COP29 ریاست کنفرانس اقلیمی سازمان ملل در آذربایجان در نوامبر 2024، «اعلامیه هیدروژن» را برای ترویج استفاده از هیدروژن کم‌کربن و تسریع استانداردهای جهانی در این حوزه معرفی کرد.
پروژه نئوم در عربستان سعودی با هدف تولید 240,000 تن در سال هیدروژن تجدیدپذیر از سال 2026 یکی از بزرگترین پروژه‌های موجود است. تأمین مالی این پروژه شامل 8.4 میلیارد دلار از 23 بانک و شرکت سرمایه‌گذاری است و آمونیاک تولیدی آن به اروپا صادر خواهد شد.
پیش‌بینی می‌شود تا سال 2030 تولید 17.6 میلیون تن هیدروژن صورت بگیرد که از این میان 0.8 میلیون تن شامل صادرات خواهد بود. همچنین انتظار می‌رود تا سال 2040 خاورمیانه چهارمین تولیدکننده بزرگ هیدروژن پاک خواهد بود. هزینه تولید هیدروژن از الکترولیز در قطر در اکتبر 2024 به طور میانگین4.12 دلار/کیلوگرم بوده است، در حالی که این رقم در اروپا و ژاپن حدود8 دلار/کیلوگرم است.